Sağlık deposu olarak bilinen enginar, birçok faydasıyla dikkat çekmektedir. Karaciğer sağlığından kan şekerine, kolesterol kontrolünden kanserle savaşa kadar geniş bir yelpazede sağlık üzerinde olumlu etkiler yaratır. Diyetisyen Betül Serttaş, enginarın faydaları hakkında önemli bilgiler sunmuştur.
Enginar, yaygın olarak Güney Avrupa ve Akdeniz çevresinde yetiştirilmektedir. Dünya genelinde enginar üretiminde İspanya ve İtalya öne çıkarken, Türkiye’de Ege, Marmara ve Akdeniz bölgelerinde yoğun olarak üretilir.
Enginarın Besin Değeri
Enerji içeriği düşük olan enginar, fenolik bileşikler, posa, C ve K vitaminleri ile fosfor, magnezyum, potasyum minerallerinden zengin bir sebzedir. Düşük yağ içeriği ile yüksek lif, vitamin, mineral ve biyoaktif bileşik içeriği enginarın besin değerini artırır.
Enginar, kan şekeri ve kan lipit düzeylerini düzenler, sindirim sistemini destekleyerek hazımsızlığı önler, safra akışına yardımcı olur. İçerdiği folik asit ile hamilelikte bebeğin sinirsel gelişimine destek olurken, anne sütü miktarını artırır. Karaciğer hastalıklarında iştah açıcı ve idrar söktürücü özellikleri vardır. Yüksek lif içeriği sayesinde kan şekeri ve kolesterol üzerinde dengeleyici etkileri bulunur. Antifungal, antimikrobiyal, antioksidan ve antispazmodik etkileri de tespit edilmiştir.
Karaciğer Sağlığı Üzerine Etkisi
Karaciğer, karbonhidrat, protein, lipit ile vitamin-mineral metabolizması ve steroid metabolizmasında rol oynayan vücudun en büyük ve metabolik açıdan en kompleks organıdır. Toplumun %10’unda karaciğer hastalıkları görülmekte, karaciğer yağlanması ise en sık görülen karaciğer hastalığı olarak bildirilmektedir. Enginarın içeriğinde bulunan antioksidanlar, toksinlerin varlığını azaltarak karaciğerden ve vücuttan atılmasını kolaylaştırır ve karaciğeri iyileştirmede katkıda bulunur.
Safra Salgısına Etkisi
Enginar, koleretik ve kolagog etkiler gösterir ve koleretik aktivitesine bağlı olarak kolerezis ve safra bileşiklerinin oluşumunu artırır. Bu etkisiyle dispepsi tedavisinde de önerilmektedir. Safra salgılamasında etkin rol oynayan scolymoside, safra kesesini uyararak safra asidinin bağırsağa dökülmesini sağlar ve karaciğerin yükünü azaltır.
Kolesterol Düşürücü Etkisi
Enginarın kolesterol ve trigliserid düşürücü etkisinin olduğu ve kolesterol düzeylerini dengelediği gözlemlenmiştir. Düzenli enginar tüketimi ile LDL kolesterol seviyelerinin azalması sağlanabilir.
Kan Şekeri Üzerine Etkisi
Yüksek lif yapısı sayesinde enginar, kan şekerini dengelemeye yardımcı olur. Bu nedenle şeker kontrolünde olumlu etkiye sahip bir besindir.
Kanser Üzerine Etkisi
Enginarın bileşimindeki birçok fitokimyasal madde, kanser ajanlarının salgılanmasını engelleyerek kansere ilişkin anjiyogenezi inhibe edebilir. Ayrıca enginarda; prostat kanseri, meme kanseri ve löseminin önlenmesi ve tedavisine katkıda bulunabilecek birçok güçlü polifenol tipte antioksidan bulunmaktadır.
Enginarın Sağlık Açısından Faydaları
Enginarın sağlık açısından sunduğu faydalar oldukça geniş bir yelpazeye yayılmaktadır. Özellikle karaciğer sağlığı üzerindeki olumlu etkileri ile bilinen enginar, safra salgısını artırarak sindirimi destekler, kolesterol düzeylerini dengeler, kan şekerini düzenler ve kanserle savaşta önemli bir rol oynar. Enginar, aynı zamanda antioksidan, anti-inflamatuar ve antimikrobiyal özelliklere de sahiptir.
Karaciğer Sağlığını Destekleyen Enginar
Karaciğer sağlığı, vücut sağlığının önemli bir parçasıdır. Enginar, içerdiği silimarin ve antioksidanlar sayesinde karaciğeri toksinlerden arındırarak karaciğer hücrelerinin yenilenmesine yardımcı olur. Bu da karaciğer fonksiyonlarının iyileşmesine ve genel sağlığın korunmasına katkıda bulunur.
Sindirim Sistemi Üzerindeki Etkileri
Enginarın içerdiği yüksek lif oranı, sindirim sistemini destekleyerek bağırsak hareketlerini düzenler ve kabızlık sorununu önler. Ayrıca, sindirim enzimlerinin salgılanmasını teşvik ederek hazımsızlığı engeller. Enginarın safra salgısını artırıcı etkisi, yağların sindirimini kolaylaştırır ve mide-bağırsak sağlığını destekler.
Kolesterol ve Trigliserid Seviyelerini Dengeleme
Enginarın düzenli tüketimi, LDL kolesterol seviyelerini düşürerek kalp sağlığını korur. Yüksek lif içeriği, vücutta kolesterol emilimini azaltarak kolesterol seviyelerinin dengelenmesine yardımcı olur. Ayrıca, enginarın antioksidan özellikleri, damar tıkanıklığını önleyerek kalp-damar hastalıklarına karşı koruyucu bir rol oynar.
Kan Şekerini Düzenleyici Özellikleri
Enginarın içerdiği lif ve antioksidanlar, kan şekerini düzenleyerek diyabet riskini azaltır. Enginar, insülin duyarlılığını artırarak glukoz metabolizmasını iyileştirir ve kan şekerinin dengede kalmasına katkıda bulunur. Bu nedenle diyabet hastalarının diyetine enginar eklemeleri önerilir.
Kanserle Savaşan Enginar
Enginar, içerdiği polifenoller ve flavonoidler sayesinde kanser hücrelerinin büyümesini engeller. Bu antioksidan bileşikler, vücutta serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarını azaltarak kanser riskini düşürür. Özellikle meme, prostat ve kolon kanseri gibi kanser türlerine karşı koruyucu etkileri bulunmaktadır.
Antioksidan Özellikleri
Enginar, güçlü antioksidan özelliklere sahiptir. Bu özellikler sayesinde vücuttaki serbest radikallerin etkilerini azaltır ve hücre hasarını önler. Antioksidanlar, yaşlanma belirtilerini geciktirir ve kronik hastalıkların önlenmesine yardımcı olur. Enginarın içerdiği silimarin, kersetin ve antosiyanin gibi antioksidan bileşikler, genel sağlığı korur ve hastalıklara karşı direnç sağlar.
Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Enginar
Enginar, içerdiği vitaminler ve mineraller sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir. C vitamini, bağışıklık hücrelerinin üretimini artırarak vücut direncini yükseltir. Enginar, aynı zamanda enfeksiyonlara karşı koruyucu etkisi ile bilinir. Düzenli enginar tüketimi, bağışıklık sistemini destekleyerek hastalıklara karşı korunmaya yardımcı olur.
Anti-inflamatuar Etkileri
Enginar, anti-inflamatuar özelliklere sahip olup, vücutta iltihaplanmayı azaltır. Bu özellikleri sayesinde eklem ağrıları, artrit ve diğer iltihaplı hastalıkların tedavisinde destekleyici rol oynar. Enginarın düzenli tüketimi, kronik inflamasyonun neden olduğu hastalıkların riskini azaltır.
Enginarın Diğer Faydaları
Kemik Sağlığını Destekler
Enginar, içerdiği K vitamini ve kalsiyum sayesinde kemik sağlığını korur. K vitamini, kemik yoğunluğunu artırarak osteoporoz riskini azaltır. Enginar, aynı zamanda kemik mineralizasyonunu destekler ve kemiklerin güçlenmesine yardımcı olur.
Cilt Sağlığı Üzerine Etkileri
Enginar, cilt sağlığını koruyucu özelliklere sahiptir. İçerdiği antioksidanlar ve C vitamini, ciltte kollajen üretimini artırarak cildin elastikiyetini korur. Ayrıca, ciltteki serbest radikallerin neden olduğu hasarı önler ve cildin genç kalmasına katkıda bulunur.
Sindirim Enzimlerinin Salgılanmasını Teşvik Eder
Enginarın sindirim enzimlerinin salgılanmasını teşvik edici etkisi, sindirim sisteminin düzgün çalışmasını sağlar. Bu da besinlerin daha etkili bir şekilde sindirilmesine ve emilmesine yardımcı olur. Enginarın içerdiği bileşikler, mide asidini düzenleyerek mide rahatsızlıklarını önler.
Kilo Kontrolüne Yardımcı Olur
Düşük kalorili ve yüksek lif içeriği ile enginar, kilo kontrolüne yardımcı olur. Lifler, tokluk hissi yaratarak aşırı yeme isteğini azaltır ve sağlıklı kilo kaybını destekler. Enginarın düzenli tüketimi, sağlıklı bir diyetin parçası olarak kilo verme sürecine katkıda bulunur.
Enginarın Kullanım Alanları
Enginar Çayı
Enginar çayı, sindirim sorunlarına iyi gelir ve karaciğeri destekler. Enginar yapraklarından hazırlanan çay, safra salgısını artırarak sindirimi kolaylaştırır. Düzenli enginar çayı tüketimi, karaciğerin toksinlerden arınmasına ve genel sağlığın korunmasına yardımcı olur.
Enginar Ekstraktı
Enginar ekstraktı, yüksek antioksidan içeriği ile bilinir ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Ayrıca, karaciğer fonksiyonlarını destekler ve sindirim sorunlarına iyi gelir. Enginar ekstraktı, supplement olarak kullanılabilir ve sağlığa birçok fayda sağlar.
Sonuç
Enginarın sağlık açısından sunduğu faydalar oldukça geniştir. Karaciğer sağlığını koruması, sindirim sistemini desteklemesi, kolesterol ve kan şekerini düzenlemesi gibi etkileriyle enginar, sofralarımızda daha fazla yer almayı hak ediyor. Enginarı diyetimize ekleyerek genel sağlığımızı koruyabilir ve birçok hastalığın önlenmesine katkıda bulunabiliriz.
Sıkça Sorulan Sorular
Enginarın sağlık açısından en önemli faydası nedir?
Enginarın en önemli faydası karaciğer sağlığını korumasıdır. İçerdiği antioksidanlar sayesinde karaciğeri toksinlerden arındırarak fonksiyonlarını iyileştirir.
Enginar, sindirim sistemine nasıl fayda sağlar?
Enginarın yüksek lif içeriği sindirim sistemini destekler ve bağırsak hareketlerini düzenler. Ayrıca, safra salgısını artırarak yağların sindirilmesine yardımcı olur.
Enginarın kolesterol üzerindeki etkileri nelerdir?
Enginar, LDL kolesterol seviyelerini düşürerek kolesterol dengesini sağlar. Düzenli tüketimi, kalp sağlığını koruyucu etki gösterir.
Enginar, diyabet hastaları için uygun mudur?
Evet, enginarın yüksek lif içeriği kan şekerini düzenlemeye yardımcı olur ve diyabet hastaları için uygun bir besindir.
Enginarın kanserle savaşta nasıl bir rolü vardır?
Enginar, içerdiği polifenoller ve flavonoidler sayesinde kanser hücrelerinin büyümesini engeller ve kansere karşı koruyucu etki gösterir.
Enginar çayı ne işe yarar?
Enginar çayı, sindirim sistemini destekler ve karaciğeri toksinlerden arındırır. Düzenli tüketimi, sindirim sorunlarını ve karaciğer rahatsızlıklarını önlemeye yardımcı olur.
Dış Bağlantılar
Enginarın sağlık açısından sunduğu bu değerli faydaları göz önünde bulundurarak, sofralarınızda daha fazla yer vermeniz genel sağlığınıza büyük katkılar sağlayacaktır.
Kaynak: HORECA TREND, Bilim ve Sağlık Haber Ajansı
Not: Sağlıklı Beslenme kategorisinde daha fazla içeriğe ulaşmak için HORECA TREND’in “Sağlıklı Beslenme” kategorisini inceleyebilirsiniz.